Uit de Atlas van A.Grolman |
 |
De noordkant van het Domplein 1898
|
In 1898 noemde men het Domplein nog Munsterkerkhof naar de kerk van Oud-Munster die ooit aan de zuidzijde van het plein stond. De prentbriefkaart naar deze foto is uitgegeven door Arnold Latour, één van de eerste uitgevers van prentbriefkaarten in Utrecht. Het maken van een foto was duidelijk nog een gebeurtenis. Een menigte mensen is door de fotograaf op de voorgrond opgesteld met de instructie om in de lens te kijken. Links is een deel van het koor van de Domkerk te zien, rechts de huizen aan de noordkant van het Domplein en op de achtergrond enkele aan de westkant. Naast en onder de foto heeft Grolman allerlei gegevens genoteerd. Doorgaans werd deze ruimte op de prentbriefkaart door de afzender benut om nieuwtjes te schrijven aan degene aan wie hij de kaart stuurde. De afbeeldingen namen echter een steeds groter deel van de voorzijde in beslag, zodat bijna geen schrijfruimte meer overbleef. Dit probleem werd opgelost toen de Posterijen er in 1905 mee instemden dat er op de adreszijde een verticale streep werd gedrukt. De ruimte links hiervan kon voortaan gebruikt worden voor correspondentie. Al tijdens de middeleeuwen was de noordkant van het Domplein bebouwd met claustrale huizen, die voor het merendeel in het bezit waren van het Domkapittel. In het jaar dat de foto gemaakt werd, woonde in het hoekpand (Munsterkerkhof 1) de weduwe de Ridder-Kemink. Daarnaast, op nummer 2, zaten de boekdrukkers en uitgevers Kemink en Zoon. Grolman vermeldt dat in 1902 de Gemeentelijke Hogere Burgerschool in het hoekhuis gevestigd was met 57 leerlingen. De wet op het middelbaar onderwijs uit 1863 luidde de tijd van de HBS in. Te Utrecht kwam een Rijks-HBS aan de Kruisstraat (1866) en korte tijd later de Gemeentelijke HBS voor meisjes aan de Wittevrouwenkade (1875). In 1880 werd de Gemeentelijke HBS gesticht aan de Van Asch van Wijckskade. Een tweede Gemeentelijke Hogere Burgerschool met 5-jarige cursus volgde in 1902 op het Domplein. Meisjes werden hier ook toegelaten, maar moesten wel een verklaring tekenen dat zij de HBS met geen andere bedoeling wensten te volgen dan later te gaan studeren. De school op het Domplein, die vanaf 1902 in gebruik was, verhuisde in 1905 naar het Sterrenbos. Toen werd ook de tuinmuur afgebroken die behoorde bij het hoekhuis. Dit was nodig ten behoeve van de verbreding van de Domstraat in 1905, waarbij de rooilijn van deze straat naar achteren, tot de gevel van het voormalige HBS, verschoof. Dit gebouw staat er inmiddels niet meer. In de jaren dertig van de twintigste eeuw maakte het plaats voor een nieuw hoekpand, waarin momenteel een kunsthandel is gehuisvest. |
| De Utrechtse kunstenaar Anthony E. Grolman (1843-1926) legde een enorme collectie van prentbriefkaarten, aquarellen, foto's, etsen en litho's aan. Deze geordende verzameling geeft een goed beeld van de stad Utrecht en haar directe omgeving rond 1900. Tekst: Jetty en Paul Krijnen. Reacties: P.Krijnen@casema.nl. Reproductie en restauratie: Foto Verhoeff www.verhoeff.com de pasfoto specialist Bron:Ons Utrecht |