Uit de Atlas van A.Grolman |
 |
De Gansstraat met molen de Gans en het voormalige huis Soestbergen 1912
|
|
Deze prentbriefkaart werd rond 1907 uitgegeven door G.F. Sijnhorst, sigarensorteerder en winkelier in de Gansstraat. De foto is genomen vanuit het oosten, ter hoogte van de eerste algemene begraafplaats Soestbergen, die in 1830 door architect J.D. Zocher jr. in romantische Engelse landschapsstijl was aangelegd. Links voor zien we een huis in empirestijl. Van oorsprong was dit het huis Soestbergen. Het huis vormde het middelpunt van de middeleeuwse heerlijkheid met dezelfde naam. Bij de aanleg van de begraafplaats werd het huis, dat in de 17e eeuw herbouwd was, geheel vernieuwd en bestemd tot dienstwoning van de opzichter van de zojuist aangelegde begraafplaats. De opzichter had kennelijk ook een taak om te bepalen of mensen wel echt overleden waren, want tegen zijn huis was een schijndodenlokaal aangebouwd, dat echter waarschijnlijk nooit gebruikt is. Het huis vervult heden ten dage nog een kantoorfunctie voor de algemene begraafplaatsen. De korenmolen de Gans, schuin achter het huis, was in 1754 gebouwd met een diameter van 36 voet en een hoogte van 68 voet (één voet is ongeveer 30,5 cm.). Op de gevelsteen van de molen was een gans afgebeeld met daaronder de tekst: ‘De eerste steen geleyt door Stoffel van Woudenberg en Ian Haarmans den 10 july 1754’. Voor die tijd stond er ook al, vermoedelijk sinds het begin van de 16de eeuw, een molen op deze plaats. De laatste decennia werd de molen slecht onderhouden. Tot drie maal toe viel er rond 1883 zelfs een wiek van de molen op de algemene begraafplaats. In 1907 was de molen in eigendom van Johannes Vernooy en Hendrik de Bruyn. In 1919 werd de molen door Arnoldus Kivit, die aan de overzijde van de straat een houthandel had, gekocht. Deze wist zijn eigen erf en dat van de molen een paar maanden later voor het toentertijd enorme bedrag van 209.000 gulden te verkopen aan de firma Peek & Cloppenburg. Voorwaarde was wel dat hij de molen voor de overdracht zou afbreken, hetgeen in 1920 gebeurde. Er waren toen in Utrecht nog twee molens over: Kranenburg aan de Kromme Rijn (afgebroken in 1954) en Rijn en Zon aan de Adelaarstraat. |
| De Utrechtse kunstenaar Anthony E. Grolman (1843-1926) legde een enorme collectie van prentbriefkaarten, aquarellen, foto's, etsen en litho's aan. Deze geordende verzameling geeft een goed beeld van de stad Utrecht en haar directe omgeving rond 1900. Tekst: Jetty en Paul Krijnen. Reacties: P.Krijnen@casema.nl. Reproductie en restauratie: Foto Verhoeff www.verhoeff.com de pasfoto specialist Bron:Ons Utrecht |