Uit de Atlas van A.Grolman |
 |
De lange smeestraat 1909
|
|
Vanaf de kant van de singel is de Lange Smeestraat gefotografeerd. Links op de muur is een reclame aangebracht voor manufacturenzaak H.A. Bosshardt, gevestigd aan de Twijnstraat. Daaronder staat een houten rek, voor het drogen van de was. Midden voor staat een jongen met in elke hand een paar schoenen, misschien een hulpje van één van de drie schoenmakers, die in de straat gevestigd waren. De hondenkar rechts, gebruikt voor het vervoer van goederen, heeft opvallend grote wielen. Helemaal rechts op de afbeelding is nog net een brievenbus zichtbaar. Sinds de vijftiende eeuw is het Bartholomeusgasthuis aan de Lange Smeestraat gevestigd. Als stichtingsdatum wordt 1407 aangehouden. Dat is het jaar waarin Willem van Abcoude bij testament (hij overlijdt in dat jaar) een groot bedrag aan het gasthuis nalaat en een broederschap opricht, die het gasthuis in de toekomst zal besturen. De noordgevel van het gebouw is op de prentbriefkaart zichtbaar. Het middelste deel van deze gevel, waarachter van oudsher kapel en ziekenzaal waren ondergebracht, stamt uit het begin van de vijftiende eeuw. Deze ruimte vormde lange tijd één geheel, zodat de zieken vanuit hun bed de mis konden volgen. De westelijke vleugel (rechts op de foto) werd korte tijd later gebouwd en sloot aan op de oude zaal zodat ook van deze kant zicht op het altaar was. De geschiedenis van het gasthuis gaat verder terug dan 1407. Al vanaf 1367 stond op deze plek het gasthuis van Sint Apolonia 'een seecker cleyne huysinghe ofte camere daer men des snachts die gaende ende coemende pelgrims ofte andere armen personen voor een nacht ofte twee herberge'. Dit gasthuis was dus een doorgangshuis, bedoeld voor één of twee nachten. In 1378 deed Willem van Abcoude, die onder meer het grote kasteel Duurstede bezat, een eerste schenking aan het gasthuis en gaf het een andere bestemming: voortaan was het bedoeld voor langdurig verblijf van arme zieke mensen. Al in de vijftiende eeuw werden er ook mensen opgenomen, die zich inkochten in het huis om verzekerd van zorg te zijn. Uiteindelijk kwam de zorg voor oude mensen centraal te staan. Rond 1900 bestonden er verschillende instellingen voor bejaarden, soms gecombineerd met een weeshuis: het RK. Weeshuis en Oudeliedengesticht, het Evangelisch-Luthersch Wees-, oude Mannen- en Vrouwenhuis, het Oude Mannen en Vrouwenhuis Oudaen en het gemeentelijke Armenhuis. Tegenwoordig is het Bartholomeusgasthuis het enige verzorgingstehuis binnen de singels. Tijdens de jaren tachtig van de twintigste eeuw is het tehuis grondig gerenoveerd en uitgebreid. Op 24 augustus zal de instelling het 600-jarig bestaan met een open dag vieren. |
| De Utrechtse kunstenaar Anthony E. Grolman (1843-1926) legde een enorme collectie van prentbriefkaarten, aquarellen, foto's, etsen en litho's aan. Deze geordende verzameling geeft een goed beeld van de stad Utrecht en haar directe omgeving rond 1900. Tekst: Jetty en Paul Krijnen. Reacties: P.Krijnen@casema.nl. Reproductie en restauratie: Foto Verhoeff www.verhoeff.com de pasfoto specialist Bron:Ons Utrecht |