Uit de Atlas van A.Grolman |
 |
Het Volkshuis van de Nationale Christen Geheelonthoudersbond aan de Lijnmarkt 1917
|
|
Op Lijnmarkt 47, het laatste huis op de Lijnmarkt, werd in 1901 een Volkshuis geopend van de Nationale Christen Geheelonthoudersbond, die in 1881 was opgericht door dominee C.S. Adama van Scheltema en ook in Utrecht een afdeling bezat. De verzuilde samenleving uit die tijd kende diverse verenigingen die zich inzetten voor het terugdringen van alcoholgebruik. Zo bestonden er ook nog de Volksbond en de Christelijke Broederkring inzonderheid bedoelende de Afschaffing van sterken Drank en de Gereformeerde Vereeniging voor Drankbestrijding. Allemaal streden zij tegen het bezoek aan kroegen en koffiehuizen waar sterke drank werd geschonken. De Volksbond ging nog een stapje verder en stichtte in samenwerking met Armenzorg in 1903 een fonds waaruit ‘de kosten van opzending en behandeling van drankzuchtigen, hetzij in herstellingsoorden hetzij in bepaalde gezinnen’ konden worden bestreden. Het Volkshuis aan de Lijnmarkt wordt voorgesteld op een prentbriefkaart uit 1917. Er was een restaurant en logement gehuisvest, zoals te lezen is op de ramen van de gevel. Het Volkshuis zelf heeft de kaart laten uitgeven. Op de achterzijde worden in drukwerk de prijzen van logies (variërend van 60 cent tot 1,10 gulden per nacht), pension (2 of 2.50 gulden per nacht), maaltijden (vanaf 90 cent) en diverse dranken als melk, koffie en thee (7,5 cent) en limonade (6 cent) vermeld. Wie duur wilde doen dronk fosco (15 cent), een mix van cacao en vanille. Als gerant was er de heer A. van Camp in dienst. Het aanbieden van goede maaltijden en goedkope overnachtingen in een alcoholvrije omgeving was uit idealisme ontstaan. Tot het midden van de jaren zestig van de negentiende eeuw kende men de particuliere kosthuizen, die bedoeld waren voor ongehuwde arbeiders die veelal tijdelijke baantjes zochten. Deze huizen waren vaak duur, overvol en er werd slechte voeding verschaft. Wie hiervan gebruik maakte, nam een groot risico ten aanzien van zijn lichamelijke en geestelijke gezondheid, zo oordeelde men. In 1870 werd de Volksgaarkeuken in de Wijde Watersteeg in Wijk C geopend, waar men verantwoorde maaltijden kon krijgen met mogelijkheid tot overnachten. Het Volkshuis op de Lijnmarkt beoogde een vergelijkbaar doel. Het bood logies in 21 kamers, verdeeld in drie klassen en telde ook onderwijzers en predikanten onder zijn klanten. De Nationale Christen Geheelonthoudersvereeniging fuseerde in 1987 met de Gereformeerde tegenhanger. In 2003 werd ook deze organisatie opgeheven. De overgebleven gelden werden middels een Zwitserse organisatie bestemd voor drankbestrijdingsprojecten in de Derde Wereld. De foto toont links van het Volkshuis het modemagazijn van J.G. Simonides op de Oudegracht 171 en rechts ervan een winkel waar glas en aardewerk verkocht werd door de weduwe J.A.G. Brunett. |
| De Utrechtse kunstenaar Anthony E. Grolman (1843-1926) legde een enorme collectie van prentbriefkaarten, aquarellen, foto's, etsen en litho's aan. Deze geordende verzameling geeft een goed beeld van de stad Utrecht en haar directe omgeving rond 1900. Tekst: Jetty en Paul Krijnen. Reacties: P.Krijnen@casema.nl. Reproductie en restauratie: Foto Verhoeff www.verhoeff.com de pasfoto specialist Bron:Ons Utrecht |