Uit de Atlas van A.Grolman |
 |
De Monicakerk 1906
|
|
Op 11 augustus 1886 werd de Monicakerk op de hoek van de Heerenweg en de Westerdijk door de bisschop van Haarlem, mgr. Snickers geconsacreerd. De kerk was gebouwd in opdracht van de Paters Augustijnen, die al vanaf het begin van de 17de eeuw een schuilkerkje elders in de stad hadden. Deze lag verscholen achter een aantal huizen op de hoek van de Jeruzalemstraat en de Herenstraat. Omdat vanaf 1798 de katholieke godsdienst weer in het openbaar beleden mocht worden, bouwden zij op deze plaats in 1821 een kerk, tegenwoordig bekend al de Silokerk, met zijn voorgevel gewoon aan de Herenstraat. In de 19e eeuw werden in Neder-land veel nieuwe katholieke kerken gebouwd. Gedurende de eerste helft van de eeuw rond de hondervijftig, veelal in de zogenaamde 'waterstaatsstijl', maar toen in 1853 ook de bisschoppelijke hiërarchie hersteld was, schoten de kerken in het hele land als paddenstoelen uit de grond. Geschat wordt dat er rond de 1000 kerken in de neo-gothische stijl, die in de tweede helft van de eeuw in zwang was, gebouwd zijn. De Paters Augustijnen vonden de kerk uit 1821 al snel te klein en verhuisden naar de Oudegracht, waar zij de monumentale Augustinuskerk, met zijn karakteristieke zuilen in de voorgevel, lieten bouwen. Deze kerk is één van de bekendste voorbeelden van de 'waterstaatsstijl'. Enige decennia later kon de kerk geen plaats meer bieden aan het toegenomen aantal parochianen. Daarom werd een 'bijkerk' gebouwd door de architecten E.J. Margry (1841-1891) en J.M. Snickers, die gewijd was aan de moeder van Augustinus: de heilige Monica. Meest opvallend onderdeel van deze kerk was de enorme toren, die tevens de hoofdingang vormde. De beschilderde ramen gaven voorstellingen uit het leven van de H. Augustinus en de H. Monica. Overigens was de kerk vrij eenvoudig ingericht en had zuilen en halfronde ramen in Romaanse stijl. Rond 1970 werd als gevolg van het teruglopend aantal parochianen besloten dat de kerk afgebroken zou worden. De parochie werd samengevoegd met de Nicolaasparochie en ook het achterliggende klooster kwam leeg te staan. Een schimmige ontwikkelingsmaatschappij, de Akom, kreeg in december 1971 een sloopvergunning van b en w. In de daarop volgende jaren brandde een strijd los rondom de kerk. Geheel in de stijl van de jaren zeventig, hield een groot aantal actiegroepen zich bezig met het voortbestaan van de kerk: de werkgroep Neogotiek, het wijkcomité Pijlsweerd, de Stichting Islamitisch Centrum, de Stichting de Moskee, en de werkgroep Herstel Leefbaarheid Oude Stadswijken streefden naar de vestiging van een moskee in de kerk en een wijkcentrum in het klooster. Hoopvol werd gemeld dat Arabische landen reeds financiële steun hadden toegezegd voor de eventuele aankoop van de kerk. Saoedi-Arabië had ook al een bibliotheek aangeboden. B en w trok in mei 1973 de sloopvergunning in. De pastorie werd gekraakt ten behoeve van twintig woningzoekenden en het kloostergebouw kon tijdelijk gehuurd worden ten behoeve van diverse activiteiten. De vraagprijs van 2 miljoen voor de kerk bleek voor de Islamieten uiteindelijk te hoog. B en w vonden de monumentale waarde onvoldoende en zagen ook geen zinvolle bestemming voor de kerk. De architect Th. Haakma Wagenaar bepleitte nog het behoud van de toren, maar uiteindelijk werd de kerk in 1977 toch in haar geheel gesloopt. Vermoedelijk is de foto vanaf de toenmalige Westerdijk richting Heerenweg genomen en passeert de tram van lijn 1 juist de Westerstroom. Westerdijk en Westerstroom zijn op deze plek onderdeel van de Oudenoord geworden. |
| De Utrechtse kunstenaar Anthony E. Grolman (1843-1926) legde een enorme collectie van prentbriefkaarten, aquarellen, foto's, etsen en litho's aan. Deze geordende verzameling geeft een goed beeld van de stad Utrecht en haar directe omgeving rond 1900. Tekst: Jetty en Paul Krijnen. Reacties: P.Krijnen@casema.nl. Reproductie en restauratie: Foto Verhoeff www.verhoeff.com de pasfoto specialist Bron:Ons Utrecht |